Dünya
Kupası Tarihi
Dünya
Kupası tarihine kısa bir bakış şampiyonlar, ülkeler ve gol
kralları . . .
1930 URUGUAY
FIFA'nın ilk Dünya Kupası organizasonunu Uruguay'da yapma
kararı bazı kesimlerde muhalefetle karşılaştı. Çünkü o yıllarda
Avrupa büyük bir ekonomik kriz yaşamaktaydı ve Güney Amerika'ya
yapılacak gemi seyahatinin zorlukları ülkeleri düşündürmekteydi.
Bu şampiyona eleme oynanmadan FIFA'nın davet ettiği dördü
Avrupa'dan 13 ülke arasında oynandı.
Şampiyon: Uruguay
İkinci: Arjantin
Sonuç: 4-2
Gol Kralı: Guillermo Stabile (Arjantin 8 gol)
1934 İTALYA
Bir önceki Dünya Kupası organizasyonuna talip olan ancak bunu
Uruguay'a kaptıran İtalya bu defa turnuvayı düzenleme şansına
sahip oldu. Arjantin ve Brezilya'nın sadece 1 maç oynayıp
elenmeleri turnuvanın en ilgi çekici olan yanlarından biriydi.
Şampiyon: İtalya
İkinci : Çekoslovakya
Sonuç: 2-1
Gol kralı: Oldrich Nejetly (Çekoslovakya 4 gol)
1938 FRANSA
Üçüncü Dünya Kupası şiddetli savaş rüzgarlarının esmeye başladığı
bir dönemde Fransa'da yapıldı. Savaş tehlikesi nedeni ile
bir çok ülke kupaya katılmadı. Bu nedenle Avusturya kupaya
katılma şansı yakalamasına rağmen daha sonra takımını geri
çekti. Avusturyalı bazı oyuncular turnuvada Alman Milli Takımı
forması ile mücadele etti. İspanya ise ülkedeki iç savaş nedeni
ile kupaya katılamadı.
Şampiyon: İtalya
İkinci: Macaristan
Sonuç: 4-2
Gol kralı: Leonidas (Brezilya 8 gol)
1950 BREZİLYA
2. Dünya Savaşı nedeni ile Dünya Kupası tam 12 yıl boyunca
yapılamadı. Bu süre içinde FIFA 2. Başkanı Dr. Ottorino Barassi
kupayı bir ayakkabı kutusu içinde evinde bir yatağın altında
sakladı. Brezilya'da ki bu turnuvaya katılmaya hak kazanan
bazı takımlar katılmayınca elemelerde başarılı olamayan başka
takımlar kupaya davet edildiler. Kupaya katılması gereken
Hindistan maçlara ayakkabısız çıkmak isteyince kupadan ihraç
edildi ve turnuva 13 takımla gerçekleştirildi. Kupa final
grubu maçları sonrası sahibini buldu. Brezilya'nın ünlü Maracana
Stadyumu'nda beraberliğin yeteceği maçta 175.000 seyircisi
önünde Uruguay'a 2-1 yenilerek kupayı kaybetmesi ülkede büyük
trajediye yol açtı.
Şampiyon: Uruguay
İkinci: Brezilya
Gol Kralı: Ademir (Brezilya 9 gol)
1954 İSVİÇRE
Brezilya'nın ateşli ortamından tam 16 yıl sonra Avrupa'ya
dönen Dünya Kupası turnuvası bu defa İsviçre'nin sakin ortamında
gerçekleştirildi. Türkiye'nin de 2002 yılına kadar katıldığı
ilk ve tek Dünya Kupası İsviçre 1954 oldu. Bu sakin ortamın
aksine maçlar çok çekişmeli geçti ve turnuvada bol gollü harika
maçlar oynandı. Türkiye bu turnuvada Almanya'ya ilk maçta
7-2 yenilirken Kore'yi 7-0 yendi. Bu Dünya Kupası'nda ilk
defa futbolcular sırtlarında numara taşıdılar. Turnuvanın
en büyük favorisi Macaristan ilk turda 8-3 yendiği Almanya'ya
2-0 öne geçtiği final maçında 3-2 yenilerek futbol dünyasına
büyük bir sürpriz yaşattı.
Şampiyon: Almanya
İkinci: Macaristan
Sonuç:3-2
Gol kralı: Sandor Kocsis (Macaristan 11 gol)
1958 İSVEÇ
Turnuva başlamadan 2 yıl önce Dünya Kupası'nın kurucusu Julies
Rimet 86 yaşında Paris'te yaşama veda etti. Bu turnuvada Brezilya
17 yaşında bir genci futbol dünyasına takdim etti. Bu gencin
adı Pele idi. Pele bu turnuvada oynadığı oyun ve attığı gollerle
yıldızlaştı
Bu turnuvada Dünya Kupası tarihinin ilk golsüz maçı İngiltere-Brezilya
arasında oynandı. Turnuvada ayrıca Fransız Just Fontaine 13
golle gol kralı olurken bugüne dek hala kırılamayan bir rekora
da imza attı.
Şampiyon: Brezilya
İkinci: İsveç
Sonuç: 5-2
Gol kralı: Just Fontaine (Fransa 13 gol)
1962 ŞİLİ
Bu turnuva da Brezilya'nın yine kupaya damgasını vurduğu bir
turnuva oldu. Ancak büyük yıldız Pele açılış maçında ciddi
şekilde sakatlanarak oyundan çıktı ve turnuvaya veda etti.
Bu turnuvada en çok konuşulan maç ise Şili-İtalya maçı oldu.
Dünya Kupası tarihine "Santiago Muharebesi" olarak
geçen bu maçta 2 İtalyan oyuncu oyundan atılırken Şilili bir
oyuncunun burnu kırıldı. Bu turnuva o tarih itibarıyla psikolojik
etkenlerin ilk kez konuşulduğu turnuva oldu.
Şampiyon: Brezilya
İkinci Çekoslovakya
Sonuç: 3-1
Gol kralı: Albert (Macaristan) Ivanov (Rusya) Jerkovic (Yugoslavya)
Sabchez (Şili) Vava (Brezilya) Garrincha (Brezilya) 4er golle
krallığı paylaştılar.
1966 İNGİLTERE
Başladığından 36 yıl sonra turnuva o zamana kadar en çok katılımla
(16 takım) yapılan en büyük turnuva oldu. Bu kupada ilk kez
maskot kullanılmaya başlandı. Kupaya damgasını turnuva öncesi
kupanın sergilendiği yerden çalınması vurdu. Kupa daha sonra
Pickles adlı bir köpek tarafından Londra'nın güneyinde bir
bahçede çalılıkların arasında bulundu. Pele ve arkadaşları
bu turnuvada büyük hayal kırıklığı yaşadılar ve 3. kez arka
arkaya kupayı alma başarısını gösteremediler. Finale bugün
hala konuşulan çizgiyi geçip geçmediği tartışılan top damgasını
vurdu. Maçı uzatmada Almanya'yı yenen İngiltere kazandı.
Şampiyon: İngiltere
İkinci : Batı Almanya
Sonuç: 4-2
Gol kralı: Eusebio (Portekiz 9 gol)
1970 Meksika
Dokuzuncu kez gerçekleştirilen Meksika'daki Dünya Kupası televizyonlarca
tüm dünyaya yayınlanan ilk kupa oldu ve büyük ilgi çekti.
Avrupa'daki seyirciler düşünülerek bazı maçlar öğlen 12.00
de başlatıldı ancak bu Meksika sıcakları yüzünden takımlar
tarafında tepki ile karşılandı. Bu kupa tek bir futbolcunun
bile oyundan atılmadığı kupa olarak tarihe geçti. 1950 Dünya
Kupası'nda kırılan rekor da böylece tarihe karışmış oldu.
Bu dünya kupasında ilk kez oyuncu değişikliklerine izin verilirken
kart uygulaması da ilk kez bu kupada gerçekleştirildi.
Şampiyon: Brezilya
İkinci: İtalya
Sonuç: 4-1
Gol kralı: Gerd Müller (Batı Almanya 10 gol)
1974 Batı Almanya
Bu turnuvada bir ev sahibi takım daha kupayı müzesine götürdü.
1974 Dünya Kupası hücum futbolu kavramının ilk kez hayata
geçtiği kupa oldu. Hollanda turnuva sırasında Arjantin'i 4-0
Brezilya'yı 2-0 yenmesine rağmen finalde ev sahibine yenilerek
kupaya uzanamadı.
Şampiyon: Batı Almanya
İkinci: Hollanda
Sonuç: 2-1
Gol kralı: Lato (Polonya 7 gol)
1978 Arjantin
Dünya Kupası'nın oynandığı ilk yıl olan 1930 da finale ulaşan
Arjantin bu şansı elde edebilmek için uzun süre bekledi. Kendi
evinde oynanan kupada finale kalan Arjntin kupayı uzatmada
attığı gollerle müzesine götürdü. Finalde bir önceki finalist
Hollanda ikinci kez elde ettiği şansı yine kullanamadı. Bu
kupaya damgasını vuran ise Johan Cruyff oldu. Arjantin'deki
faşist yönetimi protesto eden büyük yıldız kupayı boykot ederek
Arjantin'e gitmeyi reddetti.
Şampiyon: Arjantin
İkinci Hollanda
Sonuç: 3-1
Gol kralı: Mario Kempes (Arjantin 6 gol)
1982 İSPANYA
Grup maçlarında sadece gol averajı ile gruptan çıkabilen İtalya
finale ulaşıp kupayı 3. kez almayı başaran takım oldu. Özellikle
bu turnuvada oynanan İtalya-Brezilya maçı tarihe geçen bir
maç oldu. Sadece hücum futbolunu düşünen ve defansı unutan
Brezilya defans futbolunun ustası İtalyanlara karşı başarılı
olamadı ve maçı Paolo Rossi'nin 3 golü ile İtalya 3-2 kazandı.
Şampiyon: İtalya
İkinci: Batı Almanya
Sonuç: 3-1
Gol kralı: Paolo Rossi (İtalya 6 gol)
1986 Meksika
Meksika Dünya Kupası'nı ikinci kez organize eden ilk ülke
olarak tarihe geçti. Ancak Meksika'nın tekrar turnuvayı alması
turnuvayı organize etmesi gereken Kolombiya'nın ekonomik kriz
nedeni ile bundan vazgeçmesiyle gerçekleşti. Dünya Kupası
başlamadan kısa süre önce Meksika'da büyük bir deprem meydana
geldi. Ancak statlar zarar görmeyince kupanın bu ülkede yapılması
kararı değiştirilmedi. Favorilerden Brezilya çeyrek finalde
Fransa'ya penaltılarla elenirken kupaya damgasını vuran tek
bir kişi vardı. Armando Diego Maradona. Özellikle bugün hala
konuşulan İngiltere maçındaki Tanrı'nın eli ve kendi yarı
sahasından alıp tüm İngiliz defansını ve kaleciyi geçerek
attığı gol Dünya Kupaları tarihine geçti.
Şampiyon: Arjantin
İkinci: Batı Almanya
Sonuç: 3-2
Gol kralı: Gary Lineker (İngiltere 6 gol)
1990 İTALYA
Bu turnuva özellikle çok fazla defans taktiklerinin uygulandığı
ve çok maçın penaltılarla sonuca ulaştığı kötü bir turnuva
olarak tarihe geçti. Batı Almanya- Arjantin arasında oynanan
final maçı Dünya Kupası tarihinin en zevksiz final maçı oldu.
Maçın sonucunu Andreas Brehme'nin attığı penaltı golünün tayin
ettiği maçta Arjantin bir finalde gol atamayan ilk takım olarak
istatistiklere geçti. Bu turnuvanın en renkli yanı ise 38
yaşındaki Roger Milla idi. Ayrıca Franz Beckenbauer oyuncu
olarak kupayı kazandıktan sonra teknik adam olarak da kupayı
kazanarak tarihe geçti.
Şampiyon: Almanya
İkinci: Arjantin
Sonuç: 1-0
Gol kralı: Salvatore Schilacci (İtalya 6 gol)
1994 ABD
Gelmiş geçmiş en güzel şampiyonalardan biri olmasına rağmen
final maçının hayal kırıklığı yarattığı bir turnuva oldu.
1994 ABD Çok golün atıldığı, dramatik ve heyecan dolu maçların
oynandığı ve sürprizlerin yaşandığı bir turnuva oldu. Bu tarihe
kadar Dünya Kupası'nda tek maç dahi kazanamamış Bulgaristan'ın
Almanya'yı yenip yarı finale kalması kupanın en büyük sürprizlerinden
biri idi. Bu turnuvaya damgasını vuran futbolcu yine Maradona
oldu. Ancak bu damga sportif anlamda değil bir skandal ile
gerçekleşti. Maradona pozitif çıkan uyuşturucu testi sonrası
FIFA tarafında kupadan ihraç edildi. Bu kupanın en trajik
olaylarından biri ise ABD maçında kendi kalesine gol atan
Kolombiyalı Escobar'ın ülkesine döndükten sonra öldürülmesi
oldu. Brezilya kupanın en iyi futbol oynayan ekibi olarak
kupayı hak ederek kazandı.
Şampiyon: Brezilya
İkinci: İtalya
Sonuç: Penaltılarla
Gol kralı: Stoichkov (Bulgaristan), Salenko (Rusya) 6şar gol.
1998 FRANSA
Tekrar Avrupa'da yapılan turnuva Dünya Kupaları tarihinin
şimdiye kadar yapılan en büyük turnuvası oldu ve 32 takımın
katılımı ile ilk kez gerçekleştirildi. Bu da Afrika ve Asya'dan
kıtalarının daha çok sayıda takımla temsil edilmesini sağladı.
Gruplardan iki takımın çıkacak olması takımları hücum futboluna
yöneltti. Maçlar tüm ülkede modern hale getirilmiş ve yeni
inşa edilen statlarda oynandı. Bu turnuvaya ev sahibi Fransa
Milli Takımı ve Zinedine Zidane damgasını vurdu.
Şampiyon: Fransa
İkinci: Brezilya
Sonuç: 3-0
Gol kralı: Davor Suker (Hırvatistan 6 gol)
2002 GÜNEY KORE-JAPONYA
Bu turnuva iki ayrı ülkede aynı anda gerçekleştirilen ilk
turnuva olarak tarihe geçti. Türkiye'de 1954 İsviçre'den sonra
ilk kez bir Dünya Kupası'na katılma hakkını kazandı ve turnuvada
3. olarak büyük bir başarı elde etti. Kupanın ve finalin gediklilerinden
Brezilya ile Almanya'nın finalde karşılaştığı turnuvada Brezilya
Ronaldo'nun golleri ile turnuvaya damgasını vurdu. Bu turnuvada
ayrıca Hakan Şükür Kore karşısında 11. saniyede attığı golle
Dünya Kupaları tarihinin en erken golünü atarak tarihe geçti.
Bir önceki şampiyon Fransa ve Arjantin gruplardan çıkamayarak
turnuvanın en büyük sürprizini yarattılar.
Şampiyon: Brezilya
İkinci: Almanya
Sonuç: 2-0
Gol kralı: Ronaldo (Brezilya 8 gol)
Hazırlayan;
Hüseyin Özkök
Dünya
Kupası Özel Ana Sayfa
|